ECE R-100 Regulasyonu Elektrik Bataryalı Araçların Emniyet İşlevsellik  Yapı ve Hidrojen Emisyonu İle İlgili Özel Şartlar Konusunda Tip Onayı

ECE Regulation nedir?

 UN ECE Regulation No. 100 veya kısaca R100 olarak da bilinen düzenleme ile şarj edilebilir pil sistemleri de dahil olmak üzere karayolu taşıtlarının elektrik aktarma organlarına özgü güvenlik gereksinimleri ortaya konulmuştur. Bu gereksinimleri karşılayan işletmelere ECE-R 100 Belgesi verilmektedir.

ECE R100 Belgesi, elektrikli karayolu araçlarının onayı için düzenlenen bir belgedir. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomi Komisyonu (UNECE) tarafından yayınlanan ve kısaca R100 olarak bilinen bu düzenleme, elektrikli güç aktarma sistemleri için özel gereksinimleri açıklamaktadır. ECE R100 Belgesi, maksimum tasarım hızı 25 km/saat üzerinde olan, tamamen elektrikli veya hibrit olarak çalışan araçlara verilmektedir. R100 yönetmeliği, bu araçların sahip olması gereken özellikleri tanımlamakta; araçlar ve / veya elektrikli aksamlar üzerinde yapılması gereken testleri açıklamaktadır. Bu sektörde faaliuet gösterip ECE R100 Belgesi almak isteyen firmaların tasarım, üretim ve test süreçlerinde bu yönetmeliği referans alması gerekmektedir.

ECE-R 100 Belgesi Nedir?

R100 regülasyonu, her geçen dün dünyada daha popüler hale gelmeye başlayan elektrikli araçlarla ilgili piyasa düzenlemesi yapılmasını amaçlamaktadır. ECE R100 Belgesi ile bu ürünlerin uluslararası ticaretinde karşılaşılabilecek sorunların ortadan kaldırılması, araçların yol güvenliğinin sağlanması, insan hayatı ve çevrenin korunması amaçlamaktadır. Bu belge, her ne kadar bir Avrupa Birliği regülasyonu olsa da içeriği ve kapsamı itibariyle elektrik motorlu araçlar ve donanımlarıyla ilgili küresel ölçekteki diğer düzenlemelerle de uyumludur.

ECE R100 Belgesi almak isteyen üreticiler, ürettikleri ekipmanların, detayları yönetmelikte açıklanan testlerden geçmesini sağlamalıdır.

ECE-R 100 Belgesi Kapsamı

ECE R100 Belgesi ile ilgili standardın ilk versiyonu 1990’ların ortalarında yayınlanmıştır. Fakat elektrikli araç teknolojisinin zamanla gelişmesi ve başta şarj edilebilir piller olmak üzere bu araçlarla ilgili diğer yedek parça gereksinimleri, standardın geliştirilmesini zorunlu hale getirmiştir. Son olarak 2013 yılında revizyon getirilen yönetmelik, 2014’te yürürlüğe girmiş ve 2016 yılında kullanımı zorunlu hale getirilmiştir. Yönetmeliğin kapsamı, Yeniden Şarj Edilebilir Enerji Depolama Sistemlerine (RESS) ilişkin güvenlik gereksinimlerini içine alacak şekilde genişletilmiştir.

Yönetmeliğin son versiyonu iki bölümden oluşmaktadır:

•    Part 1: Maksimum tasarım hızı 25 km/saat´i geçen, elektrik gücüyle - şebekeye kalıcı olarak bağlı olmadan - çalıştırılan bir veya daha fazla çekiş motoruyla teçhiz edilmiş, M ve N kategorisi karayolu taşıtlarının elektrik güç aktarma organları ile ilgili güvenlik gereksinimlerini açıklamaktadır. Bu bölümde ayrıca, elektrik güç aktarma sisteminin yüksek gerilim barasına galvanik olarak bağlı olan yüksek gerilim bileşenleri ve sistemleri ile ilgili güvenlik gereksinimleri de yer almaktadır.

•    Part 2: Part 1’de tanımlanan araçlarla ilgili REES güvenlik gereksinimleri tanımlanmaktadır.

Yönetmeliğin birinci bölümü taşıtlarının çarpışma sonrası güvenlik gereksinimlerini; ikinci bölümü ise aracın ilk çalıştırma, aydınlatma ve diğer yardımcı sistemleri için gerekli olan RESS’lerini kapsamamaktadır.

ECE-R 100 Belgesi Nasıl Alınır?

ECE R100 Belgesi almak isteyen üreticilerin, yönetmelikte belirtilen şu testleri yapması gerekmektedir:

•    Titreşim testi

•    Termal şok ve döngü testi

•    Mekanik şok

•    Mekanik bütünlük

•    Yangına dayanıklılık

•    Harici kısa devre koruması

•    Aşırı şarj koruması

•    Aşırı deşarj koruması

•    Yüksek sıcaklık koruması

Bu testlerin hangi parametreler ile hangi koşullar altında gerçekleştirileceği bilgisi R100 yönetmeliğinde detaylı olarak açıklanmıştır.

ECE-R 100 Belgesi Gerekli Testler

R100 standardında tip onayı için belirtilen testler büyük önem arz etmektedir. ECE-R 100 Belgesi almak isteyen kuruluşlar, bu testleri doğru, tutarlı ve standartta belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirmelidir. Bu testleri şu şekilde özetleyebiliriz:

* Titreşim testi: 7 ve 50Hz arasında değişken frekanslar ile 3 saat sürmektedir.

* İvmelenme testi: 28G boyuna ve 15G enine darbe durumunda yavaşlamayı simüle etmek        için yapılmaktadır.

* Kırılma testi: 100 kN kuvvet ile yapılmaktadır.

* Termal stres testi: +60°C ile -40°C arasındaki değişimler gözlenmektedir.

* Yangına dayanıklılık testi: 700°C’deki sıcaklığa 70 sn. boyunca maruz kalan pilin dayanıklılığı ölçülmektedir.

* Kısa devre testi

* Maksimum sıcaklık testi: Pilin 60°C’de sürekli çalışması test edilmektedir.

* İç güvenlik ve aşırı yükleme testi

* Elektrik emniyeti ile uyumluluk testi

ECE-R 100 Belgesi Faydaları

ECE R100 Belgesi alan firmalar, günümüzde oldukça revaçta olan elektrikli araç sektörünün iddialı ve rekabet gücü yüksek markaları arasında yer alabilmektedir. Bu araçları ve ilgili komponentlerini Avrupa Birliği pazarına rahatlıkla sunabilen bu firmalar, ürünlerin güvenliğini doğruladıkları için müşteri güvenliğinin ve memnuniyetinin sağlanması noktasında herhangi bir problem de yaşamayacaktır. ECE R100 Belgesi şirketlerin kurumsal itibarını da yükseltir; satış hacmini genişleteceğinden gelirlerini ve kâr marjını da artırır. Belge sahibi firmalara, birçok kamu ve özel sektör ihalesinde ayrıcalık da tanınmaktadır.

 Author:BURAK KIZILTAN